Solaklar dikkat etsin! Bu rahatsızlıkları taşıma riskiniz daha yüksek olabilir; beyninizdeki gizemli bağlantı ortaya çıktı
- ZEYNEP ERDOĞAN
- 11 May
- 2 dakikada okunur
Dünyadaki insanların yaklaşık %10’unun solak olduğu düşünülüyor. Ancak solaklık, , yüzyıllar boyunca alışılmadık bir el kullanımı olarak değil, aynı zamanda toplumsal önyargıların da odağında bulunuyor. Günümüzde yapılan bilimsel bir çalışma, solaklık konusuna bambaşka tartışmalara kazandırıyor.
Psychological Bulletin adlı akademik dergide yayımlanan yeni bir meta-analiz, sol elini kullanan bireylerin, sağ elini tercih edenlere kıyasla nörogelişimsel bozukluklara yakalanma olasılığının daha yatkın olabileceğini gösterdi.
Almanya’daki Ruhr Üniversitesi Bochum Bilişsel Sinirbilim Enstitüsü’nden Dr. Julian Packheiser’in yaptığı çalışmaya göre, solaklar ve her iki elini de kullanabilen bireylerde; otizm, şizofreni ve disleksi gibi, özellikle erken yaşta başlayan ve dil becerilerini etkileyen bozuklukların görülme sıklığı belirgin şekilde daha fazla.
Önceki araştırmalar da benzer bulgular ulaşılmıştı; ancak bu durumun arkasındaki nedenler net değildi. Dr. Packheiser, yayımlanan basın açıklamasında “Solaklık ve karma el kullanımı, dil ile ilişkili semptomlar gösteren bozukluklarla ilişkili olabilir. Çünkü hem dil hem de el baskınlığı beyinde oldukça tek taraflı gelişen yapılardır. Bu yüzden aralarında bağlantı olması mantıklı” diye konuştu.
Araştırma, özellikle çocukluk döneminde görülen ve dil becerilerinde zorluklarla karakterize edilen bozukluklarla solaklık arasında daha belirgin bir ilişki olduğuna dikkat çekiyor. Öte yandan, yetişkinlikte görülen depresyon gibi psikolojik sorunlarda bu bağlantıya rastlanmıyor.
GEÇMİŞTEN BUGÜNE SOLAKLIK ÜZERİNEDEN ÖNYARGILAR
Solaklık, tarih boyunca yalnızca nadir rastlanan bir özellik olarak değil, aynı zamanda toplumlar tarafından sıklıkla olumsuz bir şekilde değerlendirilmiş. Latince’de ‘sol’ anlamına gelen ‘sinister’ kelimesinin aynı zamanda ‘uğursuz’ anlamı taşıması, bu olumsuz bakış açısının kökenine işaret ediyor.
Ortaçağ Avrupası’nda sol elini kullanan kişiler, büyücülük, şeytan tapınması ve ahlaki sapkınlık gibi suçlamalara uğramışlardır. Bu önyargı, 20. yüzyılın ortalarına kadar devam etti. Hatta pek çok ülkede, solak çocuklar okullarda fiziksel cezalarla sağ ellerini kullanmaya mecbur bırakılmıştır.
Bugün bile Hindistan ve Asya’nın bazı yerlerinde sol elle yemek yemek, hoş olmayan ya da ‘kaba’ bir davranış olarak kabul ediliyor. Bunun nedeni, sol elin ‘kirli işler’ için kullanıldığına dair bir inanç olması.
NÖROBİLİM AÇISINDAN SOLAKLIK: BİR AYRICALIK MI YOKSA DEZAVANTAJ MI?
Modern nörobilim, solaklıkla ilgili genel yargılara daha derinlemesine ve dengeli bir bakış açısı sunuyor.
Solak bireylerin belirli psikiyatrik rahatsızlıklara daha yatkın olabileceğini öne sürerken, diğer yandan solaklığın yaratıcılık, sanatsal beceriler ve gelişmiş mekânsal düşünme gibi avantajlarla bağlantılı olabileceği vurguluyor.
Özellikle spor dünyasında; beyzbol, tenis ve boks gibi alanlarda solaklık, rakiplere karşı beklenmedik avantajlar sağlayabiliyor.
SOLAK OLAN ÜNLÜLER
Tarih içerisinde birçok ünlü isim de solaklar arasında yer aldı. Eski ABD başkanlarından Barack Obama, siyasetçi John McCain, bilim insanı Benjamin Franklin, medya devi Oprah Winfrey, sanatçı Leonardo da Vinci, pop yıldızı Justin Bieber solak oldukları bilinen ünlü isimler arasında bulunuyor.
KAYNAK: Hürriyet
11.05.2025
YAZAR: ZEYNEP ERDOĞAN
( T MODELİ )
Comments