Akciğer Kanserinde Erken Tanı İçin Etkili Tarama Yöntemi Nelerdir?

Dünya da yaygınlık olarak ikincide bulunan kanser türü akciğer kanseri, en ölümcül kanserler arasında ilk sıradaki yerini alıyor. Tütün kullanımı bu hastalığın en önemli risk faktörlerinden biri olarak önde geliyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Tayfun Çalışkan, sigara içen kişilerde yıllık bir şekilde taramanın önemine dikkat çekerek uyarılar yaptı.

SİGARA İÇME SÜRESİ 20 PAKET YILA YAKIN OLANLARDA TARAMA YAPILMASI ÖNERİLİYOR

Doç. Dr. Çalışkan, “Son 15 yıl içinde sigarayı bırakmış olsalar bile, 50-80 yaş aralığında ve 20 paket yıl sigara içmiş bireylerin her yıl düşük doz akciğer tomografisi ile tarama yaptırmaları gerekir,” söyledi. Çalışkan, bu taramaların sadece belirli şartlarda sonlandırılabileceğini açıkladı. 15 yıl boyunca sigara içmemek, yaşam beklentisini olumsuz etkileyen sağlık sorunları veya 81 yaşına ulaşmış olmak gibi durumların taramanın sonlandırılmasını gerektirebiliyor.

AKCİĞER GRAFİSİ YETERLİ DEĞİL, BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ DE GEREKLİDİR

Akciğer kanserinin teşhisinde öncelikle semptomlar ve fiziksel muayeneden faydalanıldığını anlatan Çalışkan, “Göğüs hastalıkları polikliniğine başvuran hastalara genellikle akciğer grafileri çekilir. Ancak bu yöntemle akciğerin yalnızca %70-75’i görüntülenebilir. Şüpheli durumlarda mutlaka bilgisayarlı tomografi kullanılmalıdır” vurguladı.

TOMOGRAFİDEN SONRA YAPILMASI GEREKEN: PET-BT

1 cm’den büyük lezyonların görülmesi halinde bir sonraki adımın PET-BT (Pozitron Emisyon Tomografisi) olduğunu söyleyen Çalışkan, “Milimetrik nodüller için risk skorlama sistemleri kullanılır. 8 mm ve üzerindeki nodüller için de PET-BT önerilir,” ifadelerine yer verdi.

KANSERLE İYİ HUYLU LEZYONLARIN KARIŞMA OLASILIĞI YÜKSEK

PET-BT’de görülen bulguların her zaman kanser anlamına gelmez. “İyi huylu enfeksiyona bağlı lezyonlar da yanıltıcı olabilir. Bu gibi durumlarda önce antibiyotik tedavisi verilip sonrasında kontrol tomografi çekilmesi gerekebilir,”

Tanı konulmadan önce multidisipliner bir değerlendirme şart olduğunu söyleyen Çalışkan, şüpheli vakalarda tanının, göğüs hastalıkları, radyoloji, göğüs cerrahisi, tıbbi onkoloji ve nükleer tıp gibi uzmanlık alanlarının yer aldığı konseylerde değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayan Çalışkan, bu sürecin önemli bir şekilde yürütülmesi gerektiğini vurguladı.

KAN TESTİ KANSERİ NE KESİN TANI VERİR NE DE REDDEDER

Tümör belirteçlerinin kanser taramasında yalnız başına yeterli olmadığını söyleyen Çalışkan, “Bu değerler kanseri ne ispatlar ne de ekarte eder. Bu nedenle yıllık düşük doz akciğer tomografisi hâlâ en güvenilir tarama yöntemidir,” şeklinde ifade etti.

HAYATİ ÖNEM BULUNDURAN DOĞRU BİYOPSİ YÖNTEMİ

Hızlı ilerleyen bu kanser türünde doğru biyopsi yönteminin bulunması gerekliliği “Tek işlemle hem tanı hem evreleme sağlayan, düşük riskli ve hızlı yöntemler tercih edilmelidir. Tanı sürecinin vakit kaybetmeden tamamlanması büyük önem taşıyor”

KAYNAK: Sağlık Haber Gazetesi

https://www.saglikhabergazetesi.com/akciger-kanserinde-en-etkili-tarama-yontemi-nedir/

05.04.2025

YAZAR: ZEYNEP ERDOĞAN